Każdy przedsiębiorca, którego działalność związana jest z emisją zanieczyszczeń do powietrza powinien rokrocznie – w terminie do końca lutego – wprowadzić raport do Krajowej bazy. Z jakimi problemami borykają się przedsiębiorcy? Czy posiadając jeden samochód służbowy trzeba sporządzać raport? Jakie kary grożą za niezrealizowanie obowiązku? Odpowiedzi na te (i inne) pytania można znaleźć w naszym wywiadzie.
Rozmowa z Sylwią Waśniewską, kierownikiem Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
Z wykształcenia ekonomistka, analityk finansowy. Od 2004 r. zatrudniona w administracji publicznej. W Ministerstwie Gospodarki była odpowiedzialna m.in. za kreowanie polityki gospodarczej związanej z MSP, równoważonym rozwojem, konkurencyjnością przedsiębiorstw i rozwojem przemysłu. Aktualnie pełni obowiązki Kierownika KOBiZE w Instytucie Ochrony Środowiska. KOBiZE wykonuje zadania publiczne w obszarze bilansowania i raportowania emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz administrowania systemem handlu emisjami w Polsce.
LO: Jaka jest podstawa prawna raportowania do KOBiZE?
SW: Obowiązek raportowania do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji wynika z art. 7 ust. 1 ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2013 r., poz.1107), zgodnie z którym podmiot korzystający ze środowiska sporządza i wprowadza do Krajowej bazy, w terminie do końca lutego każdego roku, raport zawierający informacje związane z emisją do powietrza, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1–5 tej ustawy, dotyczące poprzedniego roku kalendarzowego.
LO: Czy podmiot posiadający wyłącznie środki transportu powinien założyć konto w Krajowej bazie?
SW: Wszystkie podmioty korzystające ze środowiska zobowiązane są do sporządzenia i wprowadzenia raportu do Krajowej bazy, jeżeli ich działalność powoduje emisje zanieczyszczeń do powietrza. Taką emisję powoduje np. eksploatacja kotła do ogrzewania pomieszczeń czy też eksploatacja urządzeń, do których zaliczamy środki transportu. Podmiotem korzystającym ze środowiska jest natomiast zarówno przedsiębiorca, jak i jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą, a także osoba fizyczna w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru formularza raportu oraz sposobu jego wprowadzania do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2011 r. Nr 3 poz. 4) raport wprowadza się do Krajowej bazy poprzez stronę internetową www.krajowabaza.kobize.pl, za pośrednictwem elektronicznego konta, odrębnie dla każdego zakładu. Przepisy rozporządzenia nie określają sposobu sporządzenia raportu w Krajowej bazie dla podmiotu niewładającego zakładem (zakład w rozumieniu art. 3 pkt 48 ustawy Prawo ochrony środowiska). Takim jest np. podmiot, który eksploatuje wyłącznie środki transportu.
Zleć przygotowanie raportu do KOBiZE dla swojej firmy
W tym zakresie stanowisko zajęło Ministerstwo Środowiska. Zgodnie z jego ubiegłoroczną opinią, podmioty korzystające ze środowiska, które nie władają zakładem (np. eksploatują wyłącznie urządzenia, w tym środki transportu), powinny mieć zapewnioną możliwość wypełnienia obowiązku sporządzenia raportu poprzez utworzenie konta w Krajowej bazie, analogicznie jak w przypadku podmiotu, który taki zakład posiada. Nie można bowiem uznać, że podmioty nieposiadające zakładu, z uwagi na treść przepisów ww. rozporządzenia, są zwolnione z obowiązku składania przedmiotowych raportów. Obowiązek ten wynika z ustawy, aktu nadrzędnego nad rozporządzeniem. W takim przypadku konto w Krajowej bazie zostaje założone nie „odrębnie dla zakładu”, ale dla podmiotu korzystającego ze środowiska. W związku z powyższym, podmiotom, które eksploatują wyłącznie urządzenia, w tym środki transportu, Krajowy ośrodek zapewnił techniczną możliwość złożenia raportu za rok 2013 w Krajowej bazie za pomocą elektronicznego konta.
LO: KOBiZE prowadzi szkolenia z zakresu raportowania do KOBiZE – jak ocenia Pani wiedzę polskich przedsiębiorców na ten temat? Jakie problemy mają najczęściej przedsiębiorcy raportujący do KOBiZE?
SW: W tym roku już po raz czwarty Krajowy ośrodek przeprowadzał cykl szkoleń dla podmiotów w zakresie wypełniania raportu do Krajowej bazy. Liczba przedsiębiorców raportujących do Krajowej bazy oraz ich świadomość w zakresie sprawozdawczości środowiskowej rośnie z roku na rok. Podmioty, które po raz kolejny wprowadziły sprawozdania, w przeważającej części nie mają już problemów ze sprawozdawaniem emisji związanej ze swoją działalnością. Mniejszą świadomość w tym zakresie mają natomiast przedsiębiorcy, którzy dopiero dowiadują się o tym obowiązku. Problemy ze sporządzeniem raportu po raz pierwszy mają w większości te podmioty, które eksploatują instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego lub pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Pozwolenia zawierają np. klasyfikację eksploatowanych instalacji do właściwych rodzajów, a z tym podmioty mają najwięcej problemów.
LO: Jak uzupełnić zaległe sprawozdania do KOBiZE?
SW: Raport do Krajowej bazy dotyczący poprzedniego roku kalendarzowego wprowadza się za pomocą elektronicznego konta do końca lutego następnego roku. Nadal istnieje dla zakładów zarejestrowanych w Krajowej bazie techniczna możliwość wprowadzenia raportów za lata ubiegłe, poprzez wybranie odpowiedniego roku sprawozdawczego w bazie. W przypadku sporządzania raportu dla podmiotu, którego działalność powoduje emisję do powietrza wyłącznie w wyniku eksploatacji urządzeń (w tym środków transportu), istnieje techniczna możliwość wprowadzenia raportu do Krajowej bazy za pośrednictwem konta za 2013 rok.
LO: Jakie kary grożą za niezrealizowanie obowiązku?
SW: Ustawa o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji nie przewiduje sankcji karnych za niezłożenie raportu w terminie – ani w postaci administracyjnej kary pieniężnej, ani grzywny w drodze mandatu karnego.
LO: Jaka jest przyszłość raportów do KOBiZE? Czy zastąpią one sprawozdania za korzystanie ze środowiska?
SW: Przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska przewidują od dnia 1 stycznia 2017 r. obowiązek sporządzenia wykazu opłatowego na podstawie informacji zawartych w raporcie do Krajowej bazy dla podmiotów korzystających ze środowiska, wprowadzających gazy lub pyły do powietrza. W ten sposób dane wprowadzone w raporcie do Krajowej bazy zostaną równocześnie wykorzystane w systemie opłatowym. Warto również wspomnieć, że w resorcie środowiska prowadzone są prace nad ujednoliceniem i uproszczeniem sprawozdawczości środowiskowej. W efekcie tych prac sprawozdawczość środowiskowa ma zostać zoptymalizowana w celu ułatwienia realizacji obowiązków nałożonych na korzystających ze środowiska.
LO: Dziękuję za rozmowę
Zleć przygotowanie raportu do KOBiZE dla swojej firmy
Źródło: Logistyka Odzysku nr 2/2014 (11), str.75-76
