– rozmowa z dr. inż. Wojciechem Kozakiem z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, członkiem zespołu, który opracował nanokompozytowy pochłaniacz tlenu:
LO: Czy mógłby Pan wyjaśnić zasady i cel działania Państwa wynalazku?
WK: Nanokompozytowy pochłaniacz tlenu to kompozyt będący połączeniem matrycy polimerowej i nanożelaza. Matryca polimerowa – jak sama nazwa wskazuje – stanowi pewną osnowę dla żelaza, pozwala nadawać kompozytowi określony kształt i jednocześnie jest barierą na styku żelaza z zapakowanym produktem, zapobiegając bezpośredniemu kontaktowi metalu z produktem. Jednocześnie jest przepuszczalna dla tlenu, dzięki czemu może on wnikać do kompozytu i łączyć się trwale z żelazem. Żelazo stanowi bowiem czynnik aktywny, który na drodze utleniania łączy tlen znajdujący się w otoczeniu wspomnianego kompozytu, a więc np. wewnątrz opakowania. Dzięki zdolności pochłaniania tlenu, nanokompozyt usuwa tlen znajdujący się w otoczeniu produktu spożywczego, chroniąc go tym samym przed niekorzystnym wpływem tlenu na składniki produktu. Tlen jest bardzo aktywnym czynnikiem i przyczynia się m.in. do pogorszenia cech organoleptycznych żywności, objawiającego się zmianą wyglądu, smaku czy zapachu. Powoduje również rozkład wielu wartościowych składników pożywienia. Dzięki zastosowaniu pochłaniacza tlenu nie trzeba stosować dodatków do żywności zapobiegających utlenianiu.
LO: Skąd pomysł na jego opracowanie i jak długo trwały prace nad wersją, która wygrała konkurs?
WK: Pomysł na opracowanie nanokompozytu pochłaniającego tlen wziął się z chęci zaproponowania potencjalnym użytkownikom alternatywnego rozwiązania, które pozwoliłoby w bezpieczniejszy sposób chronić produkty, przede wszystkim spożywcze. Chodziło nam o znalezienie innych rozwiązań niż na przykład dostępne na rynku pochłaniacze tlenu w formie saszetek, zawierających substancje aktywne w postaci proszku. Prace nad obecną formą kompozytu pochłaniającego tlen trwały prawie 10 lat.
LO: Na czym polega innowacyjność nanokompozytowego pochłaniacza tlenu i czym to rozwiązanie różni się od innych?
WK: Innowacyjność naszego rozwiązania polega na tym, że po pierwsze zaproponowany pochłaniacz ma formę kompozytu, a więc zwartą formę zapobiegającą przypadkowemu spożyciu, czego nie gwarantują wspomniane przeze mnie saszetki pochłaniające tlen. Poza tym jako czynnik aktywny pochłaniający tlen zastosowaliśmy nanożelazo, które wykazuje lepsze właściwości sorpcyjne od innych form żelaza i jego związków wykorzystywanych powszechnie jako substancje pochłaniające tlen.
LO: Do kogo adresowany jest Państwa wynalazek? Jakie jest jego praktyczne zastosowanie?
WK: Nasz wynalazek jest adresowany do producentów opakowań i produktów podatnych na działanie tlenu, dla których obecnie stosowane technologie ochrony przed utratą jakości – np. pakowanie próżniowe, MAP, dodatek konserwantów – są niewystarczające lub nie wpisują się w trend zdrowej żywności, o niskim stopniu przetworzenia. Pochłaniacze tlenu mogą być także wykorzystywane do ochrony produktów farmaceutycznych i niektórych produktów przemysłowych – np. kosmetyków również zawierających substancje podatne na tlen.
LO: Na świecie na pochłaniacze tlenu wydaje się rocznie ponad miliard dolarów. Czy są już inwestorzy zainteresowani wdrożeniem nanokompozytowego pochłaniacza tlenu?
WK: W chwili obecnej jesteśmy na etapie optymalizacji właściwości naszego pochłaniacza tlenu i próby otrzymywania go na większą niż laboratoryjną skalę. Prowadzimy rozmowy z potencjalnymi odbiorcami i użytkownikami, zostały również przeprowadzone wstępne badania kompatybilności z wybranymi produktami spożywczymi. Staramy się również pozyskać potencjalnego inwestora, który pozwoli nam na zaproponowanie rynkowej wersji naszego rozwiązania. Z wiadomych względów nie mogę jednak ujawnić szczegółów naszych negocjacji w tym zakresie.
LO: Życzymy zatem, aby zakończyły się one pełnym sukcesem. Dziękujemy za rozmowę.
